Kasza jęczmienna – przepisy, właściwości i wartości odżywcze

Kasza jęczmienna charakteryzuje się szarą barwą z odcieniem od zielonego do żółtawego. Jest rodzajem kaszy wyrabianej z jęczmienia. W Polsce 70 procent, produkcji kasz, to wyrób kaszy jęczmiennej, i jej typów, czyli: pęczaku, kaszy jęczmiennej perłowej, oraz kaszy jęczmiennej łamanej.

Przy produkcji kasz, najlepsze w użyciu jest ziarno jęczmienia wielorzędowego, inaczej zwanego szklistym. Jest ono łatwiejsze w obróbce, i nie rozkrusza się, a otrzymana z niego kasza zachowuje sypkość po ugotowaniu. Kasza z tego ziarna zawiera także więcej białek.

Normy dopuszczające ziarno kaszy jęczmiennej do spożycia

Obowiązujące normy jakościowe, dopuszczają do sprzedaży ziarno kaszy jęczmiennej, które ma kolor jasnoszary, z odcieniem zielonkawym, lub ewentualnie żółtawym, ze swoistym zapachem i smakiem.

Rodzaje kasz jęczmiennych

Pęczak

Jest całym, wypolerowanym ziarnem jęczmienia. W przetwórstwie kasz, traktowany jest jako półprodukt, i jako przetwór zbożowy. Stąd wynika, jego niskie spożycie. Z pęczaku wyrabia się kaszę jęczmienną perłową, i kaszę jęczmienną łamaną.

Odpowiednio przygotowane ziarno pęczaku, może służyć wędkarzom, z przynętę.

Kasza jęczmienna perłowa

Kasza jęczmienna perłowa, jest uważana, za najlepszy produkt, który powstaje z ziaren jęczmienia, i stad cieszy się największym popytem i konsumpcją. Otrzymuje się ją, prze pocięcie pęczku na duże cząstki, a następnie to co się otrzymało, obtacza się i poleruje. Gotowa kasza jęczmienna, powinna posiadać okrągłe, cząstki, o wypolerowanej powierzchni.

W Polsce, znamy trzy rodzaje kaszy jęczmiennej perłowej:

• gruba
• średnia
• drobna

Kasza jęczmienna łamana

Otrzymuje sieja również przez pocięcie pęczaku, na drobniejsze elementy. W Polsce, kasza jęczmienna łamana, jest wyrabiana w czterech rodzajach:

• mieszana (inaczej zwana niestandardowa)
• średnia
• gruba
• standardowa

Właściwości kaszy jęczmiennej

Kasza jęczmienna posiada dużo błonnika, więc ma działanie zbawienne, w przypadku zaparć. Jednak grube gatunki kaszy, są ciężko strawne i mogą być drażniące, dla śluzówki jelit, zaburzając tym samym wchłanianie białek. Dlatego spożywanie kaszy jęczmiennej, nie jest wskazane, dla osób, które chorują na nowotwory, mające rozległe oparzenia, oraz cierpiące na chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy, lub refluks żółądkowo – przełykowy, ewentualnie nadkwasotę żołądkową.

Kasza jęczmienna ma również działanie, lekko chłodzące na organizm, wpływa odświeżająco na organizm, usuwając wysoką temperaturę z organizmu i gorączkę spowodowaną wysoką temperaturą lata. Ma również działanie moczopędne. Można ja stosować przy katarze siennym i gorączce. Kasza jęczmienna, jest dobrym źródłem witaminy PP, skutecznie obniżającej poziom cholesterolu we krwi. Jednocześnie rozszerza, nasze naczynia krwionośne i poprawia wygląd skóry.

Sposób przyrządzania kaszy jęczmiennej

Aby w pełni wykorzystać właściwości kaszy jęczmiennej należy ją, wpierw dobrze wypłukać, a następnie gotować w odpowiedniej proporcji kaszy do wody, na przykład:

• 1 szklanka pęczaku – 3 szklanki wody
• 1 szklanka kaszy perłowej – 2,5 szklanki wody, którą należy gotować pod przykryciem, do momentu wchłonięcia przez kaszę całej wody

Sposób podania kaszy jęczmiennej, zależy od gustów konsumentów. Może być dodatkiem, do mięs, sosów, a także podawana na słodko do zup i sałatek.

Ciekawe a zarazem smaczne przepisy na dania z wykorzystaniem kaszy jęczmiennej

1. Gołąbki z kaszy jęczmiennej

a ) Składniki:

• 1 główka kapusty
• 2 szklanki kaszy jęczmiennej
• 30 dag pieczarek
• 0,5 kg karkówki
• 2 cebule
• 0,5 łyżeczki czosnku
• 2 łyżki oliwy z oliwek

b) Sos:

• koncentrat pomidorowy
• 2 czubate łyżki suszonych prawdziwków
• koperek
• 1 kostka rosołowa
• 0,5 szklanki wody do zalewy
• sól, pieprz do smaku

C) Sposób wykonania:

Liście kapusty należy sparzyć. Usuwamy główne łyko. Następnie kroimy karkówkę na drobną kostkę. Dusimy na oliwie z dodatkiem wody, czosnku, pieprzu i soli około 50 minut. Następnie podajemy pokrojoną w kosteczkę cebulę i dusimy kolejne 10 minut. Przygotowaną karkówkę dodajemy do ugotowanej w osolonej wodzie kaszy. Pieczarki pokroić w plasterki i odparować, doprawiając solą i pieprzem. Również dodać do kaszy i wszystkie składniki dokładnie połączyć.

Kolejną czynnością będzie napełnianie farszem liści i formowanie gołąbków. Gołąbki układamy w naczyniu do zapiekania. Dno naczynia wykładamy liśćmi kapusty. Zalewamy wodą z kostką rosołową. Gołąbki należy zapiekać w temperaturze około 140 stopni, przez około pół godziny.

D) Kolejny etap

Suszone grzybki należy namoczyć na kilka godzin w letniej wodzie. Następnie gotujemy je przez pół godzinki. Wyciągamy grzybki z wody i dodajemy przecier pomidorowy i kostkę rosołową. Pod koniec dodajemy łyżkę mąki rozrobionej w 1/2 szklanki wody i koperek. Pogotować kilka minut.

Gołąbki podajemy z takim właśnie sosem.

2. Krupnik

a) Składniki

• 5 ziemniaków
• 1 szklanka kaszy jęczmiennej
• 10 dkg słoniny
• liście laurowe
• natka pietruszki
• sól i pieprz do smaku

b) sposób wykonania

Ugotować kaszę do chwili, aż będzie półmiękka. Dodajemy pokrojone w kosteczkę ziemniaki. Słoninę również kroimy w kosteczkę, następnie smażymy z rozrobioną cebulą. Wszystko dodajemy do zupy. Na koniec posypujemy pietruszką.

Te dwa, podane przepisy dań z wykorzystaniem kaszy jęczmiennej są godne polecenia.

Pokrycie zapotrzebowania kalorycznego

W dawnej kuchni potrawy sporządzone z kasz były bardzo popularne. Wchodziły w skład prawie każdego posiłku. Z reguły jednak towarzyszyły potrawom mięsnym. W obecnych czasach udział kaszy w naszym pożywieniu zmniejszył się, i to zdecydowanie. Spożywamy więcej ziemniaków, warzyw i owoców. Według norm żywieniowych, produkty zbożowe powinny pokryć w około 40% zapotrzebowanie kaloryczne, w około 40% zapotrzebowanie na białko, w około 22% zapotrzebowanie na wapń, w około 50% zapotrzebowanie na żelazo, i w około 20 % zapotrzebowanie na witaminy, głównie z grupy B.

Przyglądając się naszym codziennym posiłkom, można zauważyć, iż właśnie przetwory zbożowe mają znaczący udział w e wszystkich posiłkach. Przygotowujemy z nich zupy mleczne, robimy zupy jako pierwsze danie obiadowe, Prawie wszystkie dodatki do zup są sporządzane z mąki, pieczywa i kasz.

Kaloryczność kaszy jęczmiennej

O kaloryczności potraw sporządzonych z kaszy jęczmiennej decyduje w dużej mierze dodatek, np. ilość użytego do okraszenia tłuszczu czy przeznaczonych do polania śmietany lub sosu. Umiejętne dozowanie powoduje, iż potrawy te są mniej kaloryczne. Potrawy z kaszy jęczmiennej warto podawać, zwłaszcza dzieciom oraz osobom ciężko pracującym fizycznie.

Pod względem wartości odżywczej kasze przewyższają ryż, makaron i ziemniaki. Zawarte w nich bogactwo skrobi, która w organizmie rozkłada się powoli na glukozę – paliwo potrzebne do pracy mózgu i wszystkich innych komórek jest godne uwagi.

Zalecenia spożycia kaszy jęczmiennej

Kaszę jęczmienną należy podawać:

• mającym problemy z układem pokarmowym, zwłaszcza z trawieniem
• nadciśnieniowcom
• chorym na serce i układ krążenia
• znerwicowanym, żyjącym w ciągłym napięciu
• diabetykom
• dzieciom
• osobom starszym
• kobietom ciężarnym