Choroby układu oddechowego

Choroby układu oddechowego należą do chorób zakłócających niezbędną do życia wymianę gazową w płucach. Układ oddechowy składa się z płuc i dróg oddechowych. Do dróg oddechowych należą: jama nosowa, gardło – częściowo, krtań, tchawica, oskrzela główne, oskrzela drobniejsze, oskrzelik oddechowy.

Tymi właśnie drogami przemieszcza się powietrze wdechowe i wydechowe. Z kolei płuca są narządem parzystym, który znajduje się w klatce piersiowej. Pokryte są workiem błoniastym, który nazywa się opłucną. Układ oddechowy jak wiadomo umożliwia nam wymianę gazową w płucach. Wszelkie zaburzenia w budowie i czynności struktur należących do układu oddechowego powodują przeróżne objawy i stany chorobowe.

Zaburzenia takie objawiają się zazwyczaj:

  • zniesieniu drożności oskrzeli
  • kurczach oskrzeli
  • małej liczby pęcherzyków – rozedma, zmiany włókniste
  • nadmiernym nagromadzeniem wydzieliny w oskrzelach

Objawy choroby układu oddechowego

Wszelkie choroby układu oddechowego powinny być skonsultowane z lekarzem, dlatego jeśli zauważymy niepokojące objawy świadczące o rozwoju choroby układu oddechowego warto skonsultować się z lekarzem.

Poniżej zaprezentujemy najczęściej dotykające objawy choroby układu oddechowego

Do najczęściej zauważalnych objawów mogących świadczyć o rozwoju choroby układu oddechowego zaliczamy:

Kaszel
Jest to odruch, powstający w wyniku drażnienia zakończeń nerwów błony śluzowej krtani i tchawicy oraz oskrzeli.

Stany gorączkowe
Są podstawowym objawem procesu zapalnego.

Plucie krwią
Wydalanie z dróg oddechowych krwi na zewnątrz. Krew ta ma specyficzny kolor, jest jasnoczerwona i bardzo spieniona.

Plwocina
Jest to wydalana na zewnątrz wydzielina pochodząca z błony śluzowej oskrzeli.

Duszność
Subiektywne odczucie braku tchu, które jest wynikiem zaburzeń czynności układu oddechowego.

Choroby układu oddechowego dotykają zazwyczaj tchawicy, krtani oraz oskrzeli.

Choroby układu oddechowego

Zapalenie płuc

Jedną z kilu groźnych chorób układu oddechowego jest zapalenie płuc. Lekceważenie tej choroby układu oddechowego może przynieść nieodwracalne skutki. Zapalenie płuc to stan zapalny pęcherzyków płucnych lub tkanki śródmiąższowej. Charakteryzuje się tworzeniem wysięku zapalnego. Następuje przy tym zmniejszenie powietrzności płuc, co w konsekwencji doprowadza do duszności o różnym nasileniu.

Zapalenie płuc może się rozpocząć nagle lub też może się rozwijać powoli.

Stany zapalne płuc zazwyczaj obejmują:

  • cały płat płuca
  • mniejsze lub większe ogniska w postaci rozproszonej

Objawy

Objawami charakteryzującymi ten rodzaj choroby układu oddechowego są:

  • gorączka
  • ogólne osłabienie
  • duszność
  • kaszel z wykrztuszaniem ropnej plwociny
  • ból zlokalizowany w klatce piersiowej
  • opryszczka na wargach

Choroba ta wymaga natychmiastowego leczenia. Nierzadko leczona jest w szpitalu. Dodatkowo pomocne mogą okazać się domowe sposoby walki z zapaleniem płuc.

Bańki

W ostrej odmianie zapalenie płuc godne polecenia są bańki, które stawiamy na całe plecy, dość gęsto. Banki ustawiamy od samych szczytów płuc oraz wzdłuż linii środkowej pachowej.

Ziołolecznictwo

Uzupełnieniem leczenia mogą być zioła, które stosuje się zazwyczaj w okresie zdrowienia i rekonwalescencji.

Pomocna mieszanka:

  • kwiat dziewanny – 50 gramów
  • ziele dziurawca – 70 gramów
  • korzeń mydlnicy – 40 gramów
  • kwiat bzu czarnego – 100 gramów

Sposób przygotowania:

2 łyżki stołowe mieszanki ziołowej zalewamy szklanką wrzątku, nakrywamy i gotujemy 3 minuty. Następnie odstawiamy na kwadrans, po czym odcedzamy i pijemy ciepły napar po jedzeniu.

Zapalenie oskrzeli

Zapalenie oskrzeli należy do choroby układu oddechowego, w wyniku której odczyn zapalny występujący w oskrzelach powoduje obrzęk i przekrwienie błony śluzowej oskrzeli. Ponadto występuje większe wydzielanie śluzu oraz powstaje wysięk zapalny i naciek ściany oskrzeli spowodowany komórkami zapalnymi.

Przyczyny zapalenia oskrzeli

Do najczęstszych przyczyn tejże choroby układu oddechowego zaliczyć możemy:

  • nagła zmiana temperatury otoczenia
  • przyczyny chemiczne, np. drażniące błonę śluzową oskrzeli pasożyty, dym, ciała obce

Objawy

Objawami zapalenia oskrzeli są zazwyczaj ogólne osłabienie, podwyższona temperatura ciała, złe samopoczucie, dreszcze

Ten rodzaj choroby układu oddechowego może mieć charakter przewlekły. Przewlekłe zapalenie oskrzeli może trwać miesiącami. Dotyczy to głównie palaczy, gdyż przy paleniu tytoniu nie można oczekiwać całkowitego wyleczenia nieżytu oskrzeli. Dlaczego? Nikotyna działa pobudzająco i podtrzymuje wydzielanie śluzu.

Leczenie zapalenia oskrzeli

Leczenie tej choroby układu oddechowego polega na leczeniu farmakologicznym. Podstawowymi farmaceutykami są antybiotyki, leki wykrztuśne oraz sulfonamidy. Te ostatnie stosuje się w medycynie, jako środki bakteriostatyczne i odkażające.

Pomocne mogą okazać się również mieszanki o działaniu przeciwbakteryjnym.

W tym celu należy przygotować:

  • cebulę czosnku – 15 gramów
  • korzeń chrzanu – 15 gramów

Po dokładnym rozdrobnieniu surowców, mieszamy je i zamykamy w szczelnym naczyniu. Pół łyżeczki surowców wymieszamy z połową szklanki przegotowanego ciepłego mleka. Taki napój pijemy 4 razy dziennie, aż do całkowitego wyleczenia. Surowce trzymamy w lodówce.

Rozedma płuc

W wyniku zwiększenia ciśnienia w drogach oddechowych oraz zmniejszenia sprężystości oraz oporności ścian pęcherzyków płucnych powstaje rozedma płuc. Należy ona do choroby układu oddechowego, która doprowadza do nadmiernego rozdęcia światła pęcherzyków płucnych o charakterze trwałym. Często rozdęcie to obejmuje również sąsiadujące oskrzeliki, co przyczynia się do utraty elastyczności ich ścian, a w rezultacie do całych partii płuc.

Wskutek opisanych wyżej wzdęć dochodzi do pozornego zwiększenia objętości płuc. Postępuje wtedy spłycenie wdechu, co przyczynia się do wdechowego ustawienia płuc i klatki piersiowej.

Objawy rozedmy płuc

Na samym początku tej choroby układu oddechowego dochodzi do duszności, która stopniowo się nasila. Dochodzi do przerostu prawej komory serca, z racji tego że komora przeciwstawia się narastającym oporom w krążeniu płucnym. Wraz z nasileniem choroby komora serca nie potrafi podołać oporom, wskutek czego rozwija się niewydolność krążenia. Powstaje zespół płucno- sercowy, czyli dochodzi do zmian w sercu. Utrudniona wentylacja powoduje zaleganie bakterii i rozwój nieżytów oskrzeli.

Do niepokojących objawów świadczących o rozwoju rozedmy płuc należą:

  • duszność
  • ucisk w klatce piersiowej
  • świszczący oddech
  • uciążliwy trwający długo kaszel
  • utrata apetytu
  • ogólne osłabienie

Do czynników ryzyka rozwoju rozedmy płuc należ przede wszystkim:

  • palenie papierosów
  • narażenie na wdychanie substancji chemicznych
  • narażenie na wdychanie toksyn
  • zakażenie wirusem HIV
  • zespół Marfana – choroba genetyczna tkanki łącznej, która między innymi powoduje wady układu sercowo-naczyniowego

Leczenie

W leczeniu skupia się na łagodzeniu objawów tejże choroby układu oddechowego. Dlatego chory musi: powstrzymać się od palenia tytoniu oraz oddalenie od czynników związanych z pracą oraz środowiskiem, które mogą być odpowiedzialne za powstanie choroby

Chorzy na rozedmę płuc powinni poddać się szczepieniom przeciwko grypie oraz podjąć leczenie odpowiednimi antybiotykami w przypadku każdej infekcji układu oddechowego.

Zapalenie opłucnej

Opłucna jest błoną, w której zamknięte są płuca. Stan zapalny tejże błony nazywamy zapaleniem opłucnej. Przyczynami tejże choroby układu oddechowego są:

  • zakażenie bakteryjne
  • zapalenie wirusowe
  • drażnienie mechaniczne np. złamanie żebra
  • inne schorzenia układowe
  • zatorowość płucna
  • kolagenozy

Rodzaje zapalenia opłucnej

Suche zapalenie opłucnej charakteryzuje się zazwyczaj dość silnym bólem zlokalizowanym w określonej części klatki piersiowej, nasilającym się oprócz wdechu także przy wszelkich wstrząsach w zakresie klatki piersiowej. Chory cierpi wtedy na uporczywy suchy kaszel.

Objawami są: suchy kaszel, ból w klatce piersiowej, wysoka temperatura ciała, tarcie opłucnowe

Wysiękowe zapalenie opłucnej powstaje wskutek nagromadzenia się w jamie opłucnej większej ilości płynu, który może uciskać na płuco, zmniejszać powierzchnie wymiany gazowej i powodować uczucie duszności.

Objawami wysiękowego zapalenia opłucnej są: ból w klatce piersiowej, gorączka, kaszel, duszności.

Leczenie

Rozpoznanie ustala lekarz na podstawie odpowiednich badań. Podstawowym badaniem jest rtg klatki piersiowej, które pozwoli na ocenę ewentualnej obecności i ilości płynu oraz innych zmian w klatce piersiowej. Często stosuje się również nakłucie jamy opłucnej, które ma na celu:

  • jej odbarczenie
  • określenie charakteru płynu
  • pobrania próbek do dalszych badań diagnostycznych

Często stosowanymi badaniami są badania: biochemiczne, bakteriologiczne oraz cytologiczne.

Profilaktyka chorób układu oddechowego

Aby zapobiec chorobom układu oddechowego powinniśmy przede wszystkim zadbać o racjonalne odżywianie. Należy ograniczać pokarmy pochodzenia zwierzęcego, które mogą zawierać bakterie, wirusy, które z kolei osłabiają nasz układ odpornościowy. Zadbajmy o większe spożycie pokarmów pochodzenia roślinnego, szczególnie owoców i warzyw, które posiadają wiele związków skutecznie zwalczających choroby układu oddechowego. Ponadto należy ograniczyć do minimum używki, które osłabiają system obronny i powodują niedobór witamin i minerałów.

Skuteczną profilaktyką jest unikanie kontaktu z chorymi oraz walka z zanieczyszczeniami, gdyż układ oddechowy jest bardzo wrażliwy na czynniki środowiska.

Artykuł został napisany w celach informacyjnych. Wszelkie niepokojące objawy świadczące o wystąpieniu choroby układu oddechowego trzeba konsultować z lekarzem.

Opracowała
Anna Głowacka